Tên lửa Soyuz trục trặc, buộc phải hạ cánh khẩn cấp
Hạ cánh khẩn cấp sau khi phóng không thành công
Ngày 11 tháng 10 năm 2018, một tên lửa Soyuz của Nga chở hai phi hành gia tới Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) đã gặp trục trặc ngay sau khi cất cánh. Phi hành đoàn gồm phi hành gia NASA Nick Hague và phi hành gia Nga Aleksey Ovchinin đã buộc phải hủy nhiệm vụ và hạ cánh khẩn cấp xuống Kazakhstan.
Hoạt động phóng diễn ra theo kế hoạch, cất cánh từ Sân bay vũ trụ Baikonur ở Kazakhstan lúc 04:40 sáng theo giờ miền Đông. Tuy nhiên, chỉ sáu phút sau khi bay, Cơ quan vũ trụ Nga Roscosmos đã báo cáo sự cố liên quan đến tên lửa đẩy. Mười một phút sau khi cất cánh, NASA thông báo rằng phi hành đoàn sẽ trở về Trái đất theo chế độ hạ cánh đạn đạo, nghĩa là tàu vũ trụ sẽ rơi xuống Trái đất mà không có bất kỳ động cơ đẩy nào.
Quy trình tái nhập đạn đạo bao gồm góc hạ cánh dốc hơn so với bình thường, được thiết kế để làm chậm tàu vũ trụ nhanh chóng và đưa các phi hành gia trở lại mặt đất. Loại hạ cánh này có thể khiến các phi hành gia phải chịu lực hấp dẫn cực lớn, lên đến tám lần lực hấp dẫn thông thường.
Trải nghiệm của các phi hành gia khi tái nhập đạn đạo
Phi hành gia người Mỹ Peggy Whitson, người đã sống sót sau một vụ tái nhập đạn đạo ở mức khoảng 8G vào năm 2008, đã mô tả trải nghiệm này giống như một vụ lật xe hơi. Cô báo cáo rằng cô cảm thấy khuôn mặt mình bị kéo về phía sau, khó thở và phải thở bằng cơ hoành thay vì nở ngực.
Trong trường hợp hạ cánh khẩn cấp của tàu Soyuz gần đây, lực hấp dẫn đã lên tới 6,7G, cao hơn đáng kể so với mức 4G trong quá trình hạ cánh có kiểm soát thông thường.
Điều tra trục trặc
Sau sự cố, Roscosmos đã thành lập một “ủy ban nhà nước” để điều tra nguyên nhân gây ra trục trặc. NASA cũng thông báo rằng một “cuộc điều tra kỹ lưỡng” sẽ được tiến hành.
Các báo cáo ban đầu cho thấy sự cố xảy ra khoảng hai phút sau khi bay, có thể trong quá trình tách tầng thứ hai. Tuy nhiên, bản chất chính xác của sự cố vẫn chưa được biết rõ.
Tác động đến ISS
Sự cố phóng không thành công đã khiến ISS chỉ còn lại ba thành viên phi hành đoàn, do phi hành gia người Đức Alexander Gerst chỉ huy. Phi hành đoàn ISS ban đầu được lên kế hoạch trở về vào ngày 13 tháng 12, nhưng họ có thể ở lại quỹ đạo lâu hơn nếu cần thiết.
Sự cố này đặt ra câu hỏi về độ tin cậy liên tục của hệ thống phóng Soyuz của Nga, vốn đã gặp một số vấn đề trong những năm gần đây. Cả NASA và Roscosmos đều phải chịu áp lực phải giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng để đảm bảo hoạt động liên tục của ISS.
Tầm quan trọng của các biện pháp an toàn
Bất chấp sự cố trục trặc và điều kiện khắc nghiệt khi hạ cánh khẩn cấp, các phi hành gia đã sống sót nhờ vào hiệu quả của quy trình hủy bỏ khẩn cấp. Sự cố này nhấn mạnh tầm quan trọng của các biện pháp an toàn và các kế hoạch dự phòng trong các hoạt động bay vào vũ trụ.
Cuộc điều tra đang diễn ra và những tác động trong tương lai
Cuộc điều tra về sự cố trục trặc của tên lửa Soyuz vẫn đang diễn ra và những phát hiện sẽ rất quan trọng để xác định nguyên nhân gây ra sự cố và thực hiện các biện pháp nhằm ngăn chặn những sự cố tương tự trong tương lai. Kết quả điều tra cũng sẽ có tác động đến tương lai của hoạt động thám hiểm vũ trụ và sự hợp tác liên tục giữa NASA và Roscosmos.