Menopoz: Erkekleri Suçlayabilir miyiz?
Menopoz Nedir?
Menopoz, genellikle 45-55 yaşları arasında kadınlarda görülen doğal bir süreçtir. Kadının üreme çağının sonunu işaret eder ve östrojen ve progesteron hormonlarının üretiminde azalma ile karakterize edilir. Bu azalma bir dizi fiziksel ve duygusal değişikliğe yol açar, bunlar arasında şunlar bulunur:
- Ateş basması
- Uyku güçlüğü
- Cinsel isteğin azalması
- Vajinal enfeksiyonlarda artış
- Ruh hali değişimleri
- Yorgunluk
Neden Menopoza Giriyoruz?
Bilim insanları, insanların neden menopoza girdiği konusunda uzun zamandır tartışmaktadır. Yaygın bir hipotez, büyükanne hipotezi olarak bilinir ve menopozun, yaşlı kadınların torunlarını büyütmelerine, böylece genlerinin hayatta kalma şansını artırmalarına izin vermek için evrimleştiğini öne sürer.
Ancak, PLOS Computational Biology dergisinde yayınlanan yakın tarihli bir çalışma bu hipoteze meydan okumaktadır. Çalışmanın baş yazarı Rama Singh, büyükanne hipotezinin, yaşlı kadınlarda kısırlığa neden olan genetik mutasyonun ilk etapta nasıl bu kadar yaygınlaştığını açıklamadığını savunuyor.
Erkek Eş Seçimi ve Menopoz
Singh’in çalışması farklı bir hipotez önermektedir: erkek eş seçiminin menopozun evriminde bir rol oynamış olabileceği. Erkekler eş olarak daha genç kadınları tercih etme eğilimindedir ve bu tercih, zamanla yaşlı kadınların doğurganlığına zarar veren mutasyonların birikmesine yol açmış olabilir.
Çalışmanın bilgisayar simülasyonları, erkek eş seçimi modele eklendiğinde, yaşlı kadınlarda doğurganlığı azaltan mutasyonlarda bir artış olduğunu göstermiştir. Bu mutasyonlar sonunda popülasyonda sabitlendi ve menopozun evrimine yol açtı.
Erkek Eş Seçimi Hipotezi İçin Kanıtlar
Erkek eş seçimi hipotezi hala bir teori olsa da, onu destekleyen bazı kanıtlar vardır. Örneğin, çalışmalar erkeklerin daha genç kadınları daha çekici ve arzu edilir olarak değerlendirme eğiliminde olduklarını göstermiştir. Ek olarak, erkeklerin yaşlı kadınlara göre genç kadınlarla çocuk sahibi olma olasılığı daha yüksektir.
Diğer Türlerde Menopoz
İnsanlar menopoza giren tek tür değildir. Makak maymunları ve şempanzeler gibi bazı primatlar da menopoz geçirir. Ancak menopoz, yaşamın bu kadar geç döneminde ortaya çıktığı için neredeyse sadece insanlara özgüdür. Bu farkın nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır.
Sonuç
İnsanların neden menopoza girdiğinin kesin nedenleri hala tartışılmaktadır. Bununla birlikte, erkek eş seçimi hipotezi, bu evrimsel bilmeceyi açıklamaya yardımcı olabilecek umut verici yeni bir teoridir.