Black Tom Patlaması: New York Limanı’nda Alman Sabotajı
Patlama
30 Temmuz 1916’da, New York Limanı’ndaki Black Tom Adası’nda büyük bir patlama meydana geldi. Richter ölçeğine göre 5,5 büyüklüğündeki bir depreme eşdeğer olan patlama, adada depolanan bin tonun üzerinde mühimmatın infilak etmesiyle meydana geldi. Patlama pencereleri paramparça etti, enkazları kilometrelerce uzağa fırlattı ve yaygın paniğe neden oldu.
Soruşturma
Araştırmacılar başlangıçta patlamanın bir kaza veya ihmalden kaynaklandığından şüphelendi. Ancak daha ileri soruşturmalar, bunun Alman ajanları tarafından gerçekleştirilen kasıtlı bir sabotaj eylemi olduğunu ortaya çıkardı. O sırada Almanya, Amerika Birleşik Devletleri ile savaş halindeydi ve Black Tom Patlaması, Amerikan savaş çabalarını aksatmayı amaçlayan endüstriyel bir sabotaj kampanyasının bir parçasıydı.
Sabotajcılar
Black Tom Patlaması’nın arkasındaki beyin, Alman bir usta casus olan Franz von Rintelen’di. Rintelen, New Jersey’de yaşayan Slovak bir göçmen olan Michael Kristoff da dahil olmak üzere bir sabotajcı ekibi topladı. Kristoff ve suç ortakları Black Tom mühimmat deposuna sızdı ve patlamaya neden olan yangın çıkarıcı cihazlar yerleştirdi.
Etki
Black Tom Patlaması, Amerikan tarihindeki en büyük endüstriyel sabotaj eylemiydi. 20 milyon dolardan fazla hasara yol açtı ve birkaç kişiyi öldürdü. Patlama ayrıca Amerika Birleşik Devletleri’nin savaş çabaları üzerinde de önemli bir etki yarattı, çünkü İngiltere ve Fransa’ya mühimmat akışını aksattı.
Sonuçları
Patlamanın ardından Amerika Birleşik Devletleri hükümeti kapsamlı bir soruşturma başlattı. Alman sabotajından etkilenen şirket ve hükümetlerin tazminat taleplerini ele almak üzere Karma Talepler Komisyonu kuruldu. Komisyon, Black Tom Patlaması’ndaki davacılara 50 milyon dolar tazminat ödeyerek savaştaki en büyük tazminat talebini karşıladı.
Miras
Black Tom Patlaması, Amerikan tarihinde önemli bir olay olmaya devam ediyor. Amerika Birleşik Devletleri’ne yabancı bir güç tarafından yapılan ilk büyük terör saldırısıydı. Patlama aynı zamanda endüstriyel güvenliğin önemini ve sabotaj eylemlerine hazırlıklı olma ihtiyacını da vurguladı.
Ek Bilgiler
- Black Tom Patlaması, Özgürlük Anıtı Eyalet Parkı’ndaki bir plaketle anılıyor.
- Patlama, Chad Millman’ın “The Detonators: The Secret Plot to Destroy America and an Epic Hunt for Justice” adlı kitabının konusuydu.
- Merkezi İstihbarat Teşkilatı, Black Tom Patlaması hakkında “The Kaiser Sows Destruction: Protecting the Homeland the First Time Around” başlıklı çevrimiçi bir makale yayınlıyor.