Delaware Boyutlarında Buzdağı Antarktika’dan Koptu
Arka Plan
Antarktika Yarımadası’nın doğu kıyısında bulunan Larsen C buz sahanlığı, yıllardır genişleyen bir çatlak yaşıyor. Bilim insanları, devasa bir buzdağının kopmasını öngörerek, 2014’ten bu yana çatlaktaki ilerlemeyi izliyor.
Kopma Olayı
31 Ocak 2023’te bilim insanları, Larsen C buz sahanlığından Delaware boyutlarında bir buzdağının koptuğunu doğruladı. Bir trilyon metrik tondan fazla ağırlığa sahip olan buzdağı, kaydedilen en büyük buzdağlarından biridir.
Swansea Üniversitesi’nden bir glasiyolog olan Adrian Luckman, “Bu olayı aylardır bekliyorduk ve çatlakların buzun son birkaç kilometresini geçmesinin ne kadar sürdüğüne şaşırdık.” dedi.
Buzdağının Özellikleri
Buzdağı yaklaşık 2.300 mil karelik bir alanı kaplıyor ve yaklaşık 120 mil uzunluğunda. Son on yıllarda çöken Larsen buz sahanlığının üçüncü büyük bölümüdür. İlk olarak Larsen A 1995’te, ardından Larsen B 2002’de koptu.
Deniz Seviyelerine Etkisi
Buzdağının parçalanması, zaten su üzerinde yüzdüğü için deniz seviyelerini doğrudan yükseltmeyecek olsa da, dolaylı sonuçları olabilir. Buz sahanlığının çökmesi, onu daha fazla parçalanmaya karşı daha savunmasız hale getirebilir ve bu da potansiyel olarak daha fazla buzun okyanusa salınmasına ve deniz seviyesinin yükselmesine katkıda bulunabilir.
Kopmanın Nedenleri
Larsen C buz sahanlığının kopmasının kesin nedeni hala belirsiz. Bazı bilim insanları, insan kaynaklı iklim değişikliğinin bir rol oynadığına inanırken, diğerleri birincil olarak doğal faktörlerin sorumlu olduğunu savunuyor.
Antarktika araştırmacısı Anna Hogg, “Bu noktada bunun küresel ısınmadan kaynaklandığını söylemek için erken olur. Ancak Antarktika Yarımadası’nın hızla ısındığı ve bunun buz sahanlıklarının dengesizleşmesine katkıda bulunabileceği açık.” dedi.
Antarktika Ekosistemi İçin Sonuçları
Larsen C buz sahanlığının parçalanması, Antarktika ekosistemi için önemli sonuçlar doğurabilir. Buz sahanlığı, penguenler, foklar ve balinalar dahil olmak üzere çeşitli deniz yaşamı için bir yaşam alanı sağlar. Çökmesi, bu ekosistemleri bozabilir ve potansiyel olarak popülasyonların azalmasına yol açabilir.
Geleceğe Bakış
Bilim insanları, Larsen C buz sahanlığının parçalanmasının Antarktika’da daha yaygın buz kayıplarının bir işareti olabileceğinden endişe ediyor. Buz sahanlıkları çökmeye devam ederse, bu önemli deniz seviyesi yükselmesine ve diğer iklimle ilgili etkilere yol açabilir.
Ek Bilgiler
- Larsen C buz sahanlığı, Antarktika’daki en büyük ve en istikrarlı buz sahanlıklarından biridir.
- Buzdağının parçalanmasına yol açan çatlak, on yıldan fazla bir süredir büyümekteydi.
- Buzdağının kuzeye doğru sürüklenmesi ve sonunda daha sıcak sularda erimesi bekleniyor.
- Bilim insanları, Larsen C buz sahanlığını ve diğer Antarktika buz sahanlıklarını daha fazla çökme belirtileri açısından izlemeyi sürdürüyor.
