Beagle 2: Ο χαμένος εξερευνητής του Άρη βρέθηκε ανέπαφος
Ανακάλυψη και σημασία
Ύστερα από αναζήτηση μιας δεκαετίας, εικόνες υψηλής ευκρίνειας που ελήφθησαν από το Mars Reconnaissance Orbiter της NASA αποκάλυψαν τον εδώ και καιρό χαμένο εξερευνητή Beagle 2, μόλις λίγα χιλιόμετρα από τον προορισμένο τόπο προσγείωσής του. Αξιοσημείωτα, ο εξερευνητής φαίνεται ανέπαφος, παρέχοντας πολύτιμες γνώσεις σχετικά με τις μυστηριώδεις συνθήκες που περιέβαλλαν την εξαφάνισή του.
Η αποστολή Beagle 2
Ο Beagle 2, ο οποίος εκτοξεύτηκε το 2003 ως μέρος της αποστολής Mars Express της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας, ήταν μια πρωτοποριακή προσπάθεια που είχε ως στόχο να εξερευνήσει την επιφάνεια και την ατμόσφαιρα του Άρη. Ο εξερευνητής είχε προγραμματιστεί να προσγειωθεί ανήμερα των Χριστουγέννων, αλλά η επαφή χάθηκε λίγο μετά την ανάπτυξή του από την τροχιακή μονάδα Mars Express.
Η αναζήτηση και η ανακάλυψη
Παρά τις εκτεταμένες προσπάθειες αναζήτησης, η τοποθεσία του Beagle 2 παρέμενε άγνωστη μέχρι την πρόσφατη ανακάλυψη. Οι επιστήμονες ανέλυσαν προσεκτικά εικόνες υψηλής ευκρίνειας που ελήφθησαν από την κάμερα HiRISE επί του σκάφους Mars Reconnaissance Orbiter, κάτι που οδήγησε στον εντοπισμό του χαμένου εξερευνητή εντός της στοχευμένης ζώνης προσγείωσής του.
Άθικτη κατάσταση και ενδείξεις για τη βλάβη
Η ανακάλυψη του Beagle 2 σε άθικτη κατάσταση μπέρδεψε τους επιστήμονες, οι οποίοι νωρίτερα είχαν υποθέσει ότι μια σκληρή προσγείωση μπορεί να είχε καταστρέψει τον εξερευνητή. Ωστόσο, οι εικόνες δείχνουν ότι τα “πέταλα” που περιείχαν ηλιακούς συλλέκτες δεν αναπτύχθηκαν σωστά, εγκλωβίζοντας την κεραία ραδιοσυχνοτήτων κάτω τους και εμποδίζοντας την επικοινωνία με τη Γη.
Κακοτυχία ή ελάττωμα σχεδίασης;
Ο Mark Sims, επικεφαλής της αποστολής Beagle 2, πιστεύει ότι η βλάβη πιθανότατα οφειλόταν σε “απλή κακοτυχία”, όπως μια δυνατή ανάταση που παραμόρφωσε τη δομή ή ένας διάτρητος αερόσακος που εμπόδισε την ανάπτυξη. Η ακριβής αιτία παραμένει εικασία, αλλά η άθικτη κατάσταση του εξερευνητή υποδηλώνει ότι δεν υπήρξε καταστροφική προσγείωση που να καταδίκασε την αποστολή.
Μαθήματα που αντλήθηκαν και μελλοντικές αποστολές
Η αποτυχία του Beagle 2 είχε σημαντικό αντίκτυπο στις μελλοντικές διαστημικές αποστολές, οδηγώντας σε μεταρρυθμίσεις και βελτιωμένα πρωτόκολλα επικοινωνίας. Εξερευνητές όπως το όχημα ExoMars, το οποίο έχει προγραμματιστεί να προσγειωθεί στον Άρη το 2019, είναι τώρα εξοπλισμένοι να έρθουν σε επαφή όχι μόνο μόλις φτάσουν στην επιφάνεια, αλλά και κατά τη διάρκεια της καθόδου τους.
Πλαίσιο και ιστορική σημασία
Ο Beagle 2 ήταν η πρώτη αποστολή από την Ευρώπη σε έναν άλλο πλανήτη και μια από τις πλέον οικονομικές διαπλανητικές αποστολές που έχουν αναληφθεί ποτέ. Η απώλειά του ανέδειξε τις προκλήσεις και τους κινδύνους που σχετίζονται με την εξερεύνηση του διαστήματος, αλλά κατέδειξε επίσης την ανθεκτικότητα και την αποφασιστικότητα των επιστημόνων να αποκαλύψουν τα μυστήρια του Κόκκινου Πλανήτη.
Άλλοι χαμένοι εξερευνητές στον Άρη
Ο Beagle 2 δεν είναι ο μοναδικός εξερευνητής που συνάντησε άσχημη μοίρα στον Άρη. Πριν από το 2003, μόνο τρεις από τους 11 εξερευνητές που είχαν εκτοξευθεί έως τότε είχαν καταφέρει να έρθουν επιτυχώς σε επαφή με τη Γη, υπογραμμίζοντας τις σκληρές και αμείλικτες συνθήκες που τα διαστημικά σκάφη πρέπει να αντέξουν στα σύνορα του Άρη.